Niềng răng trainer là gì? Hiệu quả không? Cần lưu ý gì?

Có rất nhiều lời mời chào về việc tự sử dụng phương pháp niềng răng trainer, mua hàm về đeo để có được hàm răng đẹp. Không ít người đã tự ý mua hàm răng trainer này về dùng. Vậy thực hư về tính hiệu quả của phương pháp này ra sao? Việc tự ý dùng khi không có chỉ định của nha sĩ liệu có đúng không? Các bạn hãy đọc bài viết dưới đây để biết được thông tin chính xác nhất.

Niềng răng trainer là gì?

Hàm trainer còn được gọi là niềng răng silicon, hàm tự điều chỉnh là một trong những phương pháp niềng răng phổ biến hiện nay. Dụng cụ niềng được thiết kế dạng hình parabol ôm sát vào cung răng tự nhiên, không có mắc cài hay dây cung gây vướng víu cho người sử dụng.

Hàm này được đúc sẵn, không cần phải lấy dấu răng và có nhiều kích thước khác nhau.

Cấu tạo của dụng cụ niềng răng trainer bao gồm: Rãnh để đặt răng khi ngậm vào và hướng dẫn cách mọc răng sao cho chuẩn, nhất là hàm răng hỗn hợp gồm răng sữa, răng vĩnh viễn. Ngoài ra, có bộ phận rất quan trọng là phần định hướng vị trí đặt đầu lưỡi, để có tư thế căn chỉnh hàm răng đúng. Bên canh đó, có phần cánh để định hướng lưỡi đặt đúng vị trí, phần cung tác động lực.

Mọi bộ phận đều hỗ trợ căn chỉnh răng hiệu quả và khắc phục các thói quen có hại: khi đeo niềng răng trainer, trẻ buộc phải thở bằng mũi, tránh đẩy lưỡi.

Đây là một thiết bị có thể tháo rời thường được sử dụng để điều chỉnh khớp cắn, cơ mặt về vị trí lý tưởng hơn, ít gây hại hơn và khỏe mạnh hơn. Nó thường được sử dụng trước khi niềng răng để giảm thời gian điều trị và tối ưu hóa hiệu quả. Phương pháp này có thể giải quyết tình trạng răng khấp khểnh, răng thưa, điều chỉnh khớp cắn và/hoặc TMJ/TMD. [1]

Hệ thống chỉnh nha trainer hoạt động theo cách sau: [2]

Hệ thống TRAINER bao gồm nhiều thiết bị MRC (thiết bị niềng răng tự điều chỉnh) được thiết kế để thay đổi hoạt động của cơ miệng và hướng các răng đang mọc về vị trí thích hợp.

Những khí cụ này chủ động làm thẳng răng và hàm đang mọc bằng cách:

• Hướng lưỡi vào đúng vị trí so với hàm trên.
• Thay đổi thói quen nuốt không đúng cách gây chen chúc răng.
• Làm cho bệnh nhân thở bằng mũi, điều quan trọng đối với sự hình thành đúng của khuôn mặt.

Các khí cụ của hệ thống huấn luyện MRC cũng di chuyển các răng mọc chen chúc bằng các lực nhỏ, sử dụng hàm đều đặn giúp nhanh chóng làm thẳng răng và rộng hàm, cải thiện sự phát triển của khuôn mặt và toàn bộ cơ thể.

Đối tượng phù hợp để niềng răng trainer

Hàm trainer là công cụ chỉnh nha chủ yếu dành cho trẻ em từ 6 đến 10 tuổi, phù hợp cho các trẻ đã có ý thức đeo hàm này. Bởi hàm này cũng gây ra sự có chịu nhất định. Nếu trẻ quá nhỏ (3 – 4 tuổi) đeo hàm răng trainer và phải đeo suốt cả buổi tối thì trẻ thường có thói quen đá lưỡi, đẩy hàm ra ngoài. Như vậy tính hiệu quả không cao.

Đọc thêm: Trẻ nên niềng răng trong độ tuổi nào là tốt nhất?

Việc sử dụng các hàm trainer có tác dụng ngăn ngừa tình trạng sai khớp cắn, răng mọc lệch trong giai đoạn phát triển ở trẻ em. Phương pháp niềng răng trainer được dùng ở giai đoạn tiền chỉnh nha, giúp loại bỏ các thói quen xấu ảnh hưởng đến răng của trẻ như: mút tay, thở miệng…

Vậy phương pháp này có phù hợp và hiệu quả với người trưởng thành hay không? Đối với người lớn cần cân nhắc trước khi sử dụng vì thời gian điều chỉnh kéo dài và hiệu quả không cao như các phương pháp chỉnh nha khác. Bản chất niềng răng trainer chỉ dùng cho trường hợp trước chỉnh nha nên khi cấu trúc xương hàm và răng ở người lớn đã hoàn thiện, trở nên cứng hơn thì các khay niềng trainer không đủ sức để kéo răng về vị trí mong muốn.

Niềng răng bằng khay nhựa silicon chỉ định trong những trường hợp sau:

• Khớp cắn sâu: Răng trên che răng dưới.

• Khớp cắn ngược hay móm: Hàm dưới trùm lên hàm trên.

• Răng mọc không theo quy trình bình thường, mất răng.

• Răng mọc lệch lạc, mọc chen chúc hoặc quá thưa.

Phân loại niềng răng trainer

Có nhiều cách phân loại hàm răng trainer. Xét theo cấu tạo thì niềng răng trainer chia làm hai loại:

• Hàm răng silicon mềm (thường được thiết kế màu xanh): Đeo từ 3 – 6 tháng, để loại bỏ thói quen xấu.
• Hàm răng trainer cứng (thường được thiết kế màu hồng): Có tác động và hiệu quả nhất định trong việc di chuyển hàm răng.

Mặt khác, dựa trên đối tượng sử dụng, phương pháp niềng răng trainer được chia làm 4 loại như sau:

Hàm Trainer Juniors

Hàm Trainer Juniors thích hợp sử dụng cho trẻ đang trong giai đoạn mọc răng từ 3 đến 5 tuổi. Chúng có các đệm khí để tạo lực cho lưỡi vào đúng vị trí. Loại hàm này giúp trẻ loại bỏ các thói quen xấu gây ra hiện tượng răng mọc lệch như: ngậm, mím môi, bú bình… Bên cạnh đó, niềng răng Trainer Juniors còn hỗ trợ mở rộng cung hàm của trẻ, để răng sữa mọc lên không bị chen chúc, lệch lạc.

Đối với phương pháp niềng răng hàm Trainer Juniors này có những ưu – nhược điểm sau:

• Ưu điểm: Hàm Trainer Juniors được làm bằng chất liệu silicon rất mềm, không gây khó chịu cho trẻ khi niềng, không tạo ra cơn đau nhức khi ngậm. Nên cha mẹ hoàn toàn yên tâm dùng phương pháp này cho trẻ.

• Thời gian sử dụng: Để răng trẻ khỏe và đẹp hơn, nha sĩ khuyến cáo nên đeo hàm Trainer Juniors khoảng 1h mỗi ngày và qua đêm khi ngủ.

Hàm Trainer Kids

Về cấu tạo, hàm Trainer Kids tương tự với hàm Trainer Juniors nhưng có kích thước lớn và độ cứng cao hơn. Do đó, niềng răng hàm Trainer Kids  phù hợp với trẻ từ 6 – 10 tuổi, đang trong quá trình thay răng vì đặc trưng hàm này là kích thước lớn và độ cứng cao.

• Ưu điểm: Công dụng của loại hàm Kids này là có tác dụng điều chỉnh khớp cắn của trẻ, ngăn ngừa tình trạng răng mọc chen chúc và hỗ trợ mọc răng đúng vị trí trên cung hàm.

• Thời gian sử dụng: Để có hiệu quả cao, các nha sĩ khuyến cáo phụ huynh nên cho trẻ đeo 1-2 tiếng mỗi ngày và buổi tối khi trẻ ngủ.

Hàm Trainer Teens

Hàm Trainer Teens là loại hàm được chỉ định cho trẻ 10-15 tuổi. Hàm Teens được chia thành 4 mốc thời gian sử dụng: T1, T2, T3 và T4.

• Ưu điểm: Nắn chỉnh răng tại thời điểm trẻ mới mọc răng đặc biệt quan trọng, vì chúng quyết định răng của trẻ sau này có mọc đúng vị trí và đều đẹp hay không. Vì vậy, các bậc phụ huynh cho trẻ sử dụng hàm Teens sớm thì hầu hết khi trẻ lớn lên sẽ không cần phải niềng răng.

• Thời gian sử dụng: Trẻ nên sử dụng đều đặn, thường xuyên niềng răng Trainer Teens trong khoảng 2h và buổi tối khi ngủ.

Hàm Trainer Adults

Hàm Trainer Adults là hàm đặc biệt, dành cho người trên 15 tuổi. Có 3 giai đoạn niềng răng Trainer a1 a2 a3.

• Ưu điểm: Loại mắc cài này có khả năng tác động mạnh đến hàm răng hoàn chỉnh. Vì vậy, nó phù hợp cho người lớn với kích thước lớn hơn và kết cấu cứng hơn.

• Thời gian sử dụng: Tương tự như các loại hàm Trainer khác, bạn nên đeo hàm khoảng 1h hàng ngày và qua đêm khi ngủ để đạt hiệu quả.

Đặc điểm của phương pháp niềng răng trainer

Ưu điểm

Hiệu quả sử dụng cao

Niềng răng cố định không loại bỏ được những thói quen hạn chế sự phát triển của khuôn mặt và gây ra các vấn đề về chỉnh nha. Do đó, cần phải sử dụng phương pháp niềng răng trainer.

Bác sĩ Chris Farrell thành lập Myofuncional Reseach Co (MRC) vào năm 1989 để giải quyết các vấn đề chỉnh nha ở trẻ em một cách hiệu quả hơn. Khí cụ do MRC sản xuất được thiết kế không chỉ để làm thẳng răng mà còn để điều chỉnh các nguyên nhân gây chen chúc răng, bao gồm các thói quen có hại, chẳng hạn như thở bằng miệng, đẩy lưỡi và nuốt không đúng cách.

Không giống như các dụng cụ chỉnh nha truyền thống, mục tiêu chính của MRC là đạt được kết quả ổn định suốt đời, thường không cần sử dụng mắc cài hoặc khí cụ duy trì. Điều trị các nguyên nhân gây chen chúc răng sẽ cải thiện sức khỏe chung của trẻ và phát huy hết tiềm năng di truyền. Mặt khác, kỹ thuật này phụ thuộc vào nỗ lực của trẻ, nhưng có nhiều ưu điểm.

Chúng không chỉ điều chỉnh sự thẳng hàng của răng mà còn mang lại lợi ích tổng thể cho miệng từ việc điều chỉnh chuyển động của môi và lưỡi. Điều này là do dụng cụ chỉnh nha, được làm bằng nhựa dẻo tác động một cách linh hoạt đến thói quen răng miệng và do đó cải thiện một số thói quen xấu của trẻ.

Ngoài việc giúp sắp xếp các răng mới mọc, hàm răng Trainer đóng vai trò quan trọng khác trong việc duy trì sức khỏe răng miệng. Cụ thể, chúng có thể đảm bảo lưỡi đặt đúng vị trí tối ưu là phía sau hàm răng trên (trên vòm miệng mềm). Nếu không, nó có thể dần dần đẩy các răng dưới lệch khỏi vị trí thẳng hàng và gây ra các vấn đề về hô hấp, đặc biệt là khi ngủ. [3]

Một lý do khác giải thích tại sao hàm Trainer trước khi chỉnh nha rất hữu ích, đó là các cơ môi hoạt động quá mức được điều chỉnh cân bằng để có hình dạng và chuyển động phù hợp. Sử dụng niềng răng Trainer khi còn nhỏ có thể tránh được các biến chứng nặng cần phẫu thuật ở tuổi trưởng thành.

Bên cạnh đó, hàm Trainer hỗ trợ nuốt chính xác, giúp thở bằng mũi. Điều này không chỉ dẫn đến thói quen ngủ tốt hơn như đã mô tả ở trên mà còn dẫn đến sự phát triển khuôn mặt tốt hơn khi thở bằng mũi.

Giảm đau nhức, khó chịu

Niềng răng bằng silicon được thiết kế mềm dẻo, hạn chế cảm giác vướng víu hay khó chịu cho trẻ nhất là phải đeo qua đêm.

Tiết kiệm chi phí

Giá của khay niềng trainer rẻ hơn rất nhiều so với các loại khay niềng khác. Do đó, để tối ưu hiệu quả về chi phí, bạn nên sử dụng phương pháp này sớm để chỉnh nha cho trẻ.

Nhược điểm

• Hàm trainer dễ bị làm nhái: Trên thị trường ghi nhận rất nhiều trường hợp hàm trainer là hàng giả, hàng nhái. Do đó, nếu chỉ tự ý mua về mà không có sự tư vấn của bác sĩ điều trị thì rất có thể sẽ đối mặt với tình trạng tiền mất tật mang.
• Chống chỉ định với một số trường hợp: Trẻ không hợp tác hoặc trẻ không thở được bằng mũi. Khi đó, trẻ có thể mắc các bệnh về tai – mũi – họng thì nên điều trị bệnh lý này rồi mới sử dụng hàm Trainer cho trẻ. Ngoài ra, trường hợp cắn chéo ở vùng phía sau răng cối thì cũng không thể áp dụng phương pháp niềng răng trainer.

Hướng dẫn cách sử dụng hàm trainer

Việc sử dụng mắc cài trainer khá đơn giản. Do đó, trẻ từ 6 tuổi trở lên có thể tự đeo sau khi được hướng dẫn. Các bước đeo niềng răng hàm trainer như sau:

• Bước 1: Đặt hàm trainer vào miệng của bạn.

• Bước 2: Ngậm miệng và thở bằng mũi.

• Bước 3: Dùng răng cắn nhẹ vào khay.

Đối với hàm trainer này, để có kết quả tốt nhất nên được đeo vào ban đêm khi ngủ. Sáng hôm sau, bạn lấy khay ra, vệ sinh sạch sẽ và bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.

Đọc thêm: Kinh nghiệm cha mẹ cần biết khi niềng răng cho con 9 tuổi.

Lưu ý khi sử dụng

Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng niềng răng trainer:

Trước khi niềng răng

• Cần tham khảo và thăm khám nha khoa để được nha sĩ, chuyên gia tư vấn có nên sử dụng phương pháp này hay không.

• Không nên tự ý mua hàm răng Trainer mà chưa tìm hiểu kỹ.

• Lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín, chất lượng, đội ngũ chuyên môn cao để thăm khám và nhận tư vấn.

Trong khi niềng răng

• Phải sử dụng đúng lứa tuổi.
• Có chỉ định từ nha sĩ.
• Đeo hàm trainer kết hợp với niềng răng cố định để mang lại hiệu quả cao.
• Cần vệ sinh răng miệng và hàm răng Trainer hàng ngày. Trong quá trình vệ sinh cần nhẹ nhàng, tránh va đập mạnh làm nứt, vỡ xương hàm.
• Khi tháo ra, trainer cần được vệ sinh ngay và tránh nhiễm trùng. Tốt nhất nên dùng nước muối pha loãng và tránh ngâm trainer trong nước nóng.
• Trong quá trình đeo mắc cài, nếu có các dấu hiệu bất thường như chảy máu lợi, đau nhức, sưng lợi… thì nên ngừng đeo và đến cơ sở y tế để kiểm tra.
• Hãy tuân thủ thời gian niềng răng để đạt hiệu quả tốt nhất.
• Trong quá trình niềng răng, răng có thể yếu hơn do dịch chuyển về đúng vị trí trên cung hàm. Vì vậy, bạn không nên ăn những thức ăn quá cứng, quá dai, những thức ăn dễ gây ố vàng hoặc để lại mảng bám trên răng.
• Ngoài ra, nên bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng và lượng nước cần thiết để cơ thể khỏe mạnh hơn.

Lời kết

Niềng răng Trainer là một trong những phương pháp chỉnh nha giúp khắc phục sớm tình trạng răng lệch lạc, an toàn và dễ sử dụng. Tuy nhiên, phương pháp này có chỉ định riêng cho từng đối tượng nên hãy tham khảo ý kiến chuyên gia, không nên tự ý sử dụng để tránh gây hậu quả cho sức khỏe. Xem thêm: Địa chỉ niềng răng uy tín cho trẻ em

Nguồn tham khảo

[1] https://wiredorthodontist.com/orthotic-trainer-bite-corrector/

[2] https://www.neodenta.lt/Treatment-using-the-trainer-system

[3] https://orthodonticsinlondon.co.uk/blogs/advantages-of-orthodontic-trainers.html