Mảng trắng trong miệng trẻ là vấn đề thường gặp nhưng không phải ai cũng hiểu rõ nguyên nhân và ý nghĩa của nó. Hiện tượng này có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khoẻ khác nhau từ viêm nướu hay tưa miệng đến những tình trạng nghiêm trọng hơn. Nhận diện sớm và chính xác mảng trắng sẽ giúp đưa ra những biện pháp can thiệp kịp thời. Trong bài viết này, cùng Nha khoa Quốc tế Phú Hoà cùng khám phá nguyên nhân gây ra hiện tượng này cũng như những ảnh hưởng có thể xảy ra đối với sức khỏe của trẻ.
Nguyên nhân gây ra mảng trắng trong miệng trẻ
Việc tìm hiểu mảng trắng trong miệng trẻ bắt đầu với việc tìm hiểu về nguyên nhân gây ra tình trạng này. Có nhiều yếu tố và bệnh lý có thể dẫn đến hiện tượng này, từ các nhiễm trùng đơn giản cho đến những vấn đề phức tạp hơn.
Sữa nhiễm khuẩn (Candida Albicans)
Sữa nhiễm khuẩn còn được gọi là nấm Candida Albicans là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến mảng trắng trong miệng trẻ.
Nấm men Candida thường sống trong cơ thể con người mà không gây ra bất kỳ vấn đề gì. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch của trẻ yếu đi hoặc môi trường trong miệng trở nên thuận lợi cho sự phát triển của nấm men thì chúng sẽ sinh sôi với tốc độ nhanh chóng. Từ đó dẫn đến tình trạng viêm nhiễm tạo thành các mảng trắng dày đặc trên lưỡi, má trong và nướu.
Triệu chứng đi kèm với sữa nhiễm khuẩn bao gồm cảm giác đau đớn khi ăn uống, biếng ăn và dễ bị quấy khóc. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh có thể kéo dài và ảnh hưởng đến sự phát triển tổng thể của trẻ.

Viêm lưỡi địa lý
Viêm lưỡi địa lý là một tình trạng viêm khá phổ biến ở trẻ em biểu hiện bằng các vùng đỏ nhẵn có viền trắng trên lưỡi.
Nguyên nhân chính xác của tình trạng này vẫn chưa được xác minh hoàn toàn nhưng có thể liên quan đến di truyền, dị ứng thậm chí là căng thẳng tâm lý. Mặc dù lưỡi địa lý không phải là tình trạng lây nhiễm nhưng có thể gây khó chịu khiến trẻ cảm thấy đau đớn khi ăn thức ăn nóng hoặc chua.
Cha mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của trẻ bởi một số thực phẩm có thể làm tình trạng này nặng hơn như thực phẩm quá cay hoặc quá chua. Hãy theo dõi triệu chứng và đưa trẻ đi khám bác sĩ khi tình trạng trở nên nặng hơn.
Bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm virus thường gặp ở trẻ nhỏ gây ra các vết loét nhỏ, đỏ, có thể có mảng trắng ở miệng, lưỡi, nướu và vòm miệng.
Ngoài triệu chứng mảng trắng, trẻ còn có thể mắc phải phát ban với mụn nước ở lòng bàn tay, bàn chân và vùng mông. Để khám bệnh này, hãy cách ly trẻ và đảm bảo vệ sinh cá nhân sạch sẽ là rất cần thiết.
Ngoài ra, để giảm đau và khó chịu cho trẻ, bố mẹ nên cho trẻ sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Cung cấp đủ nước cho trẻ cũng là một yếu tố quan trọng trong quá trình phục hồi.

Những nguyên nhân khác
Cũng có nhiều nguyên nhân khác có thể dẫn đến tình trạng mảng trắng trong miệng trẻ, bao gồm viêm lợi và viêm bầu lưỡi.
Viêm lợi là tình trạng viêm nhiễm nướu do vệ sinh răng miệng kém hoặc tụ tập mảng bám vi khuẩn. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm lợi có thể dẫn đến các bệnh về nướu và làm tổn thương răng và xương hàm.
Viêm bầu lưỡi cũng có thể gây ra các mảng trắng do nhiễm trùng hoặc phản ứng với một số loại thuốc. Tắc nghẽn tuyến nước bọt cũng có thể tạo thành mảng trắng hoặc sưng tấy ở vùng miệng liên quan.
Triệu chứng của mảng trắng trong miệng trẻ
Khi trẻ có mảng trắng trong miệng, có thể kèm theo một số triệu chứng đáng lưu ý mà bậc phụ huynh cần theo dõi.
Đau miệng
Một trong những triệu chứng rõ rệt nhất mà trẻ có thể trải qua là cảm giác đau miệng. Điều này khiến trẻ cảm thấy khó khăn khi ăn uống, bú bình hay thậm chí là khi khóc. Đau miệng có thể làm trẻ quấy khóc nhiều hơn, gây lo lắng cho các bậc phụ huynh.
Cha mẹ nên theo dõi tình trạng đau miệng của trẻ và cung cấp cho trẻ những món ăn mềm, dễ nuốt để giảm thiểu cảm giác khó chịu. Trong trường hợp đau nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Sưng miệng
Vùng miệng nơi có mảng trắng có thể bị sưng tấy, đỏ và nóng. Tình trạng này có thể gây ra khó chịu thêm cho trẻ, đặc biệt là khi trẻ cố gắng ăn uống hoặc tiêu hóa thực phẩm.
Việc theo dõi sự sưng tấy này là rất quan trọng, vì đây có thể là dấu hiệu cho thấy tình trạng viêm nhiễm đang tiến triển. Nếu tình trạng sưng không giảm sau vài ngày, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ để được kiểm tra kỹ lưỡng.

Khó chịu và biếng ăn
Trẻ có thể cảm thấy khó chịu và trở nên biếng ăn cũng là một triệu chứng phổ biến. Khi trẻ không muốn ăn, điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn có thể gây ra lo âu cho cả gia đình.
Cha mẹ có thể khuyến khích trẻ ăn bằng cách chuẩn bị những món ăn hấp dẫn và mềm, dễ tiêu hóa. Nên tránh các loại thực phẩm có chứa chất kích thích hoặc có nguy cơ gây dị ứng cao.
Sốt và phát ban
Trong một số trường hợp, trẻ có thể xuất hiện sốt nhẹ kèm theo phát ban. Cảm giác sốt có thể là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại một bệnh nhiễm trùng nào đó.
Nếu trẻ có triệu chứng sốt kéo dài, hãy theo dõi và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức để tránh tình trạng nghiêm trọng hơn.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Mặc dù mảng trắng trong miệng trẻ có thể tự biến mất trong nhiều trường hợp, nhưng có những tình huống mà cha mẹ cần phải lưu ý và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay.
Mảng trắng không biến mất
Nếu mảng trắng không biến mất sau vài ngày, điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn. Các bậc phụ huynh nên chú ý theo dõi tình trạng này và không nên chủ quan.
Lan rộng và kèm theo triệu chứng khác
Khi mảng trắng lan rộng và đi kèm với các triệu chứng khác như sốt, đau miệng, hoặc sưng tấy, đây có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể của trẻ đang gặp phải một bệnh lý nghiêm trọng. Việc không xử lý kịp thời có thể dẫn đến những hậu quả khó lường.
Khó ăn uống và quấy khóc
Nếu trẻ có dấu hiệu khó khăn trong việc ăn uống, kèm theo việc quấy khóc nhiều hoặc giảm cân, điều này là tín hiệu cảnh báo. Cần có sự can thiệp y tế để đánh giá tình trạng sức khoẻ của trẻ, nhằm đảm bảo không xảy ra những vấn đề nghiêm trọng hơn.
Tiền sử bệnh lý hoặc dùng thuốc
Nếu trẻ có tiền sử bệnh lý hoặc đang sử dụng các loại thuốc có ảnh hưởng đến miệng, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ ngay cả khi triệu chứng không nghiêm trọng. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề liên quan đến mảng trắng trong miệng.

Xem thêm:
- Nhổ răng sữa vứt ở đâu? Nên giữ răng sau khi nhổ hay không?
- Cách nhổ răng sữa cho bé tại nhà không đau an toàn nhất
Cách xử trí mảng trắng trong miệng trẻ
Quá trình xử trí mảng trắng trong miệng trẻ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này. Dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản dành cho từng nguyên nhân mà cha mẹ có thể tham khảo.
Sữa nhiễm khuẩn
Đối với tình trạng sữa nhiễm khuẩn, việc vệ sinh răng miệng cho trẻ là vô cùng quan trọng. Lau sạch miệng trẻ sau mỗi lần bú sữa hoặc ăn uống bằng khăn mềm, ẩm và sạch giúp loại bỏ phần nào vi khuẩn và nấm men, đồng thời giữ vệ sinh cho vùng miệng.
Nếu tình trạng không cải thiện, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng dung dịch kháng nấm để bôi lên vùng bị mảng trắng để giảm triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng lan rộng. Ngoài ra, điều chỉnh chế độ ăn uống cũng là một biện pháp cần thiết. Tránh cho trẻ ăn những thực phẩm quá ngọt, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm men.
Viêm lưỡi địa lý
Khi trẻ bị viêm lưỡi địa lý, vệ sinh răng miệng là một trong những biện pháp đầu tiên cần thực hiện. Cha mẹ nên sử dụng bàn chải đánh răng mềm và kem đánh răng phù hợp cho trẻ em để vệ sinh lưỡi và các vùng ba răng thật cẩn thận. Tránh cho trẻ ăn uống thực phẩm cay nóng hoặc chua, vì chúng có thể gây kích ứng thêm cho vùng viêm. Nếu trẻ cảm thấy đau, bạn có thể liên hệ với bác sĩ để tìm sự hỗ trợ trong việc giảm đau bằng thuốc.
Bệnh tay chân miệng
Đối với bệnh tay chân miệng, cách ly trẻ là bước đầu tiên cần thực hiện. Giữ trẻ ở nhà và hạn chế tiếp xúc với những người khác để phòng ngừa lây lan. Cung cấp cho trẻ nhiều nước để giúp bù đắp lượng nước mất đi và làm dịu cơn khát. Nên cho trẻ ăn những thức ăn mềm, dễ nuốt và tránh các loại thực phẩm cứng hoặc cay nóng.
Nếu trẻ cảm thấy đau hoặc sốt, hãy sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Vệ sinh đồ dùng cá nhân của trẻ cũng rất quan trọng để đảm bảo an toàn sức khỏe.
Viêm lợi
Việc giáo dục trẻ về vệ sinh răng miệng cũng rất quan trọng trong việc phòng ngừa và xử lý viêm lợi. Dạy trẻ cách chải răng đúng cách và dùng chỉ nha khoa để ngăn ngừa tích tụ mảng bám. Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn theo chỉ định của nha sĩ để giúp tiêu diệt vi khuẩn gây viêm nhiễm. Nếu tình trạng viêm lợi không cải thiện, bạn nên đưa trẻ đến gặp nha sĩ để được tư vấn phương pháp điều trị thích hợp.

Phòng ngừa mảng trắng trong miệng trẻ
Ngăn ngừa mảng trắng trong miệng trẻ không chỉ giúp trẻ có sức khỏe tốt mà còn đảm bảo tâm lý thoải mái cho cả gia đình.
Vệ sinh răng miệng cho trẻ
Vệ sinh răng miệng cho trẻ từ khi còn nhỏ là rất quan trọng. Bạn nên lau sạch miệng trẻ ngay sau mỗi lần bú sữa hoặc ăn uống. Việc này giúp loại bỏ thức ăn thừa và vi khuẩn, ngăn ngừa tình trạng nhiễm khuẩn. Khi trẻ lớn hơn, hãy dạy trẻ cách chải răng và dùng chỉ nha khoa đúng cách để duy trì vệ sinh răng miệng hàng ngày.
Dinh dưỡng hợp lý
Cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng cũng là một cách hữu hiệu để tăng cường sức đề kháng. Một chế độ ăn uống giàu vitamin và khoáng chất sẽ giúp cơ thể trẻ phát triển khỏe mạnh và chống lại các bệnh nhiễm trùng. Tránh cho trẻ ăn quá nhiều thực phẩm ngọt và béo, vì chúng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và nấm men.
Giữ vệ sinh môi trường sống
Giữ vệ sinh cho môi trường sống xung quanh trẻ cũng giúp hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn. Đảm bảo rằng tất cả các đồ dùng cá nhân của trẻ, đặc biệt là đồ chơi và bình sữa, đều được vệ sinh sạch sẽ. Tạo thói quen rửa tay thường xuyên cho trẻ bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Cho trẻ bú mẹ
Sữa mẹ không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn chứa nhiều kháng thể giúp nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Nếu có thể, hãy cho trẻ bú mẹ trong ít nhất sáu tháng đầu đời. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, bao gồm cả mảng trắng trong miệng.
Tiêm phòng
Tiêm phòng cho trẻ cũng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả đối với các bệnh nhiễm trùng có thể gây ra mảng trắng trong miệng.

Mảng trắng trong miệng trẻ là một hiện tượng thường gặp, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đa số trường hợp, mảng trắng sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, việc theo dõi tình trạng của trẻ và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường là cực kỳ quan trọng.
Các bậc phụ huynh cần chú ý đến việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt, chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Những biện pháp này không chỉ giúp phòng ngừa mảng trắng trong miệng mà còn bảo vệ sức khỏe tổng thể cho trẻ.
Xem thêm:
- Niềng răng mắc cài giá bao nhiêu? Ưu nhược điểm cần biết