Khớp cắn chéo là gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Khớp cắn chéo là một trong những dạng sai lệch khớp cắn phổ biến. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai, tính thẩm mỹ mà có thể gây ra nhiều vấn đề răng miệng nếu không điều trị sớm. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về nguyên nhân, tác động cũng như cách khắc phục khớp cắn chéo hiệu quả.

Khớp cắn chéo là gì?

Khớp cắn chéo là sự sai lệch tương quan giữa hàm trên và hàm dưới, xảy ra khi các răng trên cung hàm chia thành nhiều nhóm thò thụt khác nhau, phá vỡ sự cân đối hài hòa. Nó được xếp vào loại sai lệch khớp cắn mức độ 3. Biểu hiện của khớp cắn chéo là nhóm răng hàm hoặc nhóm răng cửa hàm trên bị thụt vào trong so với nhóm răng tương ứng ở hàm dưới.

Sự lệch lạc có thể xuất hiện ở phía trước miệng (răng trước) hoặc hai bên miệng (răng sau). Do đó, khớp cắn chéo được chia thành 2 loại dưới đây:

Cắn chéo răng trước

Tình trạng này xảy ra ở khoảng 4-5% dân số, do nhóm răng cửa của hàm trên bị thụt vào trong so với nhóm răng cửa hàm dưới khi hàm đóng lại. Dạng sai lệch này này gần giống với tình trạng móm nhưng ở mức độ nhẹ nên không dễ nhận biết.

Cắn chéo răng sau ( phía lưỡi hoặc phía má)

Thường gặp ở khoảng 16% dân số, là tình trạng khi nhóm răng hàm của hàm trên bị thụt vào trong so với nhóm răng hàm của hàm dưới. Cắn chéo răng sau có thể xảy ra ở 1 hoặc nhiều răng, một hay cả hai bên miệng.

Cách nhận biết khớp cắn chéo

Nhiều trường hợp chỉ bị khớp cắn chéo nhẹ nên có thể không nhận ra hoặc nhầm lẫn với các tình trạng răng miệng khác. Để phát hiện chính xác tình trạng khớp cắn chéo, bạn có thể dựa vào những dấu hiệu dưới đây:

• Hàm trên và hàm dưới bất đối xứng về vị trí răng cũng như kẽ răng.
• Các nhóm răng trên cung hàm không đồng đều nhau, nhiều nhóm răng xô lệch, có nhóm răng phủ bên ngoài, có nhóm thụt vào trong gây mất cân đối.
• Khi răng cửa hàm trên và hàm dưới lệch nhau thì đường nối đỉnh mũi xuống khe răng cửa hai hàm không thẳng mà bị gấp khúc.
• Các răng trên cung hàm và kẽ răng đều không cân đối, hài hòa với nhau. Biểu hiện rõ nhất của răng cắn chéo là tại vị trí răng cửa.
• Mặt nhai tiếp xúc giữa hàm trên và hàm dưới ít hơn bình thường do hai hàm không khớp nhau, ảnh hưởng tới quá trình ăn nhai.

Hãy kiểm tra và phát hiện sớm tình trạng khớp cắn chéo nếu có để điều trị kịp thời. Bạn đừng chủ quan coi nhẹ tình trạng này bởi nếu để lâu ngày, khớp cắn chéo ngày càng nặng sẽ phải điều trị phức tạp hơn nhiều.

Nguyên nhân dẫn đến khớp cắn chéo là gì?

Khớp cắn chéo có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, có 3 nguyên nhân chủ yếu dưới đây:

Do di truyền

Di truyền là nguyên nhân phổ biến nhất của hiện tượng cắn chéo. Bởi sự sắp xếp của răng và cấu trúc xương hàm là những đặc điểm thuộc về gen di truyền. Nếu cha mẹ, ông bà có sai lệch khớp cắn chéo thì khả năng cao con cái sẽ thừa hưởng tình trạng tương tự.

Do thói quen xấu thuở nhỏ

Các thói quen xấu làm tăng nguy cơ gây ra hiện tượng khớp cắn chéo có thể kể đến như:

• Các hành động thuở nhỏ như bú ngón tay, đẩy lưỡi, sử dụng lâu dài núm vú giả hoặc bú bình… có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương hàm gây ra hiện tượng sai lệch cắn chéo.
• Thở bằng miệng trong khi ngủ là thói quen không tốt mà nhiều người gặp phải. Nếu trẻ đã có hàm trên nhỏ và thở bằng miệng thì sẽ có nguy cơ cao hơn bị mắc sai lệch khớp cắn chéo.

Răng mọc chen chúc

Sự thay đổi của hàm răng ảnh hưởng nhiều tới tình trạng khớp cắn trong suốt quá trình phát triển. Răng sữa tồn tại lâu sẽ ngăn cản sự mọc lên của răng vĩnh viễn. Điều này dẫn đến các răng vĩnh viễn bị thiếu chỗ và phải mọc chồng lên răng sữa hoặc mọc lệch lạc, nguy cơ cao gây nên tình trạng khớp cắn chéo.

Do đó, các chuyên gia nha khoa thường khuyên trẻ nên đến gặp bác sĩ chỉnh nha từ 7 tuổi. Điều này sẽ giúp theo dõi sự phát triển răng đồng thời phát hiện và xử lý sớm các vấn đề phát sinh với răng và khớp cắn của trẻ.

Ảnh hưởng của khớp cắn chéo

Khớp cắn chéo nếu không điều trị sớm mà trì hoãn lâu ngày sẽ gây ra nhiều vấn đề ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống thường ngày.

Ảnh hưởng quá trình ăn nhai: Trường hợp khớp cắn chéo nhẹ thì chưa ảnh hưởng nhiều đến chức năng ăn nhai. Tuy nhiên, với khớp cắn chéo nặng thì gây tác động rất lớn đến hoạt động ăn nhai. Lúc này, quá trình nhai sẽ rất khó khăn, thức ăn sẽ không được xé nhỏ mà trực tiếp đi xuống dạ dày có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về dạ dày, khó hấp thu dinh dưỡng.

Dễ phát sinh các vấn đề răng miệng: Tình trạng sai lệch khớp cắn chéo có thể là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề về răng miệng như: nứt vỡ răng, đau răng, đau hàm… Hơn nữa, khớp cắn bị lệch khiến cho việc vệ sinh răng miệng cũng sẽ khó khăn hơn. Đây là nguyên nhân chính của các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu, viêm lợi…

Ảnh hưởng tình trạng sức khỏe: Nếu để tình trạng lệch khớp cắn chéo kéo dài, bạn có thể gặp phải một vài ảnh hưởng sức khỏe như nhức đầu, khó ngậm miệng đúng cách, gặp trở ngại trong lời nói, nói ngọng, rối loạn thái dương hàm… Tình trạng này sẽ gây khá nhiều phiền toái cho bạn trong cuộc sống hàng ngày. Vậy nên, hãy điều trị khớp cắn chéo ngay từ khi có dấu hiệu ban đầu đơn giản nhất.

Giảm tính thẩm mỹ khuôn mặt: Sai lệch khớp cắn chéo chắc chắn sẽ có ảnh hưởng ít nhiều đến thẩm mỹ của khuôn mặt. Việc chuyển động bất thường của hàm do các nhóm răng lệch nhau có thể gây mất cân bằng cơ trong hệ thống xương sọ mặt. Hậu quả là làm cho mặt bị méo và lệch cằm. Điều này sẽ khiến chúng ta bị giảm sự tự tin vốn có khi giao tiếp cùng với mọi người xung quanh.

Những giải pháp cho tình trạng khớp cắn chéo

Khớp cắn chéo không thể tự biến mất, vì vậy điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn chặn các vấn đề về hàm và răng. Để điều trị khớp cắn chéo một cách hiệu quả thì cần căn cứ trực tiếp vào sự sai lệch cụ thể của hàm răng.

Thời điểm tốt nhất để điều trị khớp cắn chéo là thời thơ ấu khoảng 7 – 8 tuổi, khi hàm và mặt vẫn đang phát triển. Người lớn cũng sẽ có cách điều trị nhưng để đạt hiệu quả thì cần thời gian lâu hơn so với trẻ nhỏ.

Dưới đây là những phương pháp khắc phục tình trạng cắn chéo phổ biến:

Khí cụ nong hàm

Khí cụ nong hàm là một công cụ chỉnh nha thường được sử dụng ở trẻ em để mở rộng cung răng trên. Nong hàm giúp tạo điều kiện cho răng mọc đúng cách, khỏe mạnh. Vì răng, xương và vòm miệng của trẻ vẫn đang phát triển nên đây là thời điểm tốt nhất để can thiệp và điều chuyển sự phát triển theo hướng lành mạnh. Nếu hàm trên của trẻ bị hẹp lại, điều này có thể dẫn đến tình trạng lệch khớp cắn, đặc biệt là cắn chéo.

Dụng cụ nong rộng giúp mở cung răng trên và nhường chỗ cho tất cả các răng đang mọc. Dụng cụ này rất an toàn, thoải mái và hiệu quả, rất khó để phát hiện khi đeo trong miệng.

Ví dụ:  Rapid Palatal Expanders (RPE) mở rộng các cung răng hẹp và chỉnh sửa cắn chéo răng sau. Khí cụ được kết nối với một số răng sau ở hàm trên và một vít kết nối thiết bị ở giữa. Để kích hoạt RPE, bạn điều chỉnh vít nong rộng hàm định kỳ.

Niềng răng khớp cắn chéo

Đây là biện pháp điều trị hiệu quả, được áp dụng rộng rãi cho cả trẻ em và người lớn gặp tình trạng cắn chéo do răng. Niềng răng giúp đưa các răng lệch lạc, không đều về vị trí thích hợp, từ đó điều chỉnh khớp cắn. Hiện nay, có nhiều loại hình niềng răng vừa cải thiện được khớp cắn chéo mà vẫn bảo tồn được răng thật tối đa.

Niềng răng mắc cài 

Phương pháp niềng răng mắc cài sử dụng hệ thống mắc cài cố định gắn trên răng kết hợp với lực kéo từ dây cung để giúp răng dịch chuyển về vị trí chính xác, với thời gian điều trị từ 1.5 đến 2 năm và chi phí khoảng 25-60 triệu đồng. Mắc cài truyền thống sử dụng dây thun để giữ dây cung, nhưng có nhược điểm là lực siết không đều và cần thay thun định kỳ, do đó khách hàng phải thăm khám nhiều lần. Ngược lại, mắc cài tự động sử dụng nắp trượt thông minh, giúp cố định dây cung một cách chắc chắn, giảm ma sát và mang lại cảm giác thoải mái hơn cho người niềng. Khách hàng có thể chọn chất liệu mắc cài bằng sắt, sứ hoặc pha lê tùy theo nhu cầu về tính thẩm mỹ.

Niềng răng trong suốt

Công nghệ niềng răng trong suốt là phương pháp niềng răng hiện đại, sử dụng khay niềng có thể tháo lắp linh hoạt. Điều này giúp bạn dễ dàng ăn nhai và khay niềng trong suốt sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động giao tiếp thường ngày. Thời gian niềng răng trong suốt tương tự như mắc cài, để hoàn thành quá trình nắn chỉnh răng mỗi người cần khoảng 20 – 40 khay niềng có chi phí dao động từ 60 – 150 triệu tùy loại.

Khác với niềng răng mắc cài, phương pháp này hoạt động dựa trên nguyên lý dùng lực trên khay tác động lên răng. Từ đó, làm răng di chuyển về đúng vị trí điều chỉnh khớp cắn cân đối. Cứ sau một khoảng thời gian, răng sẽ có sự dịch chuyển nên khay niềng cũ sẽ không còn phù hợp nữa. Do đó, sau mỗi 4 – 8 tuần hoặc tùy theo lịch hẹn của bác sĩ, bạn sẽ được thay thế khay điều trị mới.

Bên cạnh đó, niềng răng invisalign có thể được chỉ định phối hợp với phẫu thuật chỉnh hình khớp cắn để điều trị khớp cắn chéo do cả răng và xương hàm.

Phẫu thuật hàm

Nếu khớp cắn chéo do xương ở mức độ nặng, xương hàm phát triển quá mạnh hoặc do dị tật khe hở vòm miệng thì phẫu thuật chỉnh hình khớp cắn chéo là phương pháp mang lại hiệu quả tối ưu nhất. Chỉnh hình khớp cắn chéo thường áp dụng cho những bệnh nhân trên 18 tuổi, vì lúc này xương hàm mới phát triển hoàn thiện và tình trạng cơ thể của bệnh nhân cũng sẽ đủ điều kiện để đảm bảo quá trình phẫu thuật diễn ra an toàn.

Nha khoa Quốc tế Phú Hòa – đồng hành cùng nụ cười của bạn

Hiện nay, tại Hà Nội có rất nhiều cơ sở khám chữa răng, tuy nhiên để lựa chọn cơ sở ý tế phù hợp bạn cần kiểm tra thông tin của bác sĩ điều trị cũng như chất lượng của phòng khám.

Khi lựa chọn dịch vụ của Nha Khoa Phú Hòa bạn sẽ được chăm sóc bởi:

• Phòng khám nha khoa hiện đại tiêu chuẩn Hoa Kì.
• Bác sĩ Phú Hòa đạt chứng nhận DIAMOND từ Hiệp hội nha khoa Hoa Kỳ và tổ chức niềng răng Invisalign USA cấp phép.
• Đa dạng các dịch vụ về khám chữa răng cũng như thẩm mỹ toàn diện cho răng miệng.
• Phục vụ hơn 100.000 khách hàng trong nhiều năm qua với khoảng hơn 5000 khách hàng niềng răng. Trong đó, có những người nổi tiếng như hoa hậu như Ngọc Hân, Kỳ Duyên, diễn viên Ngọc Anh, Minh Tiệp…
• Nhân viên tận tâm và hỗ trợ khách hàng hết mình 24/7.

Với những lí do trên đây thì nha khoa Quốc tế Phú Hòa xứng đáng là địa chỉ đáng tin cậy dành cho bạn. Vì vậy, khi có bất kì vấn đề về răng miệng nào thì hãy đến với chúng tôi để được chăm sóc tận tình nhất.