Nong hàm niềng răng là gì? Khi nào cần thực hiện

Trong chỉnh nha, để răng có thể dịch chuyển thuận lợi và sắp xếp đúng vị trí thì cung hàm phải đủ rộng. Do đó, người ta sẽ thực hiện nhiều thủ thuật khác nhau để tạo khoảng trống như di xa, cắt kẽ, nhổ răng và nong hàm. Ở bài viết này, mời các bạn tìm hiểu chi tiết về phương pháp nong hàm và các lưu ý xung quanh kỹ thuật nong hàm.

Kỹ thuật nong hàm là gì?

Kích thước của xương hàm quyết định hình dạng cung răng và độ khít của các răng với nhau. Vị trí của hàm và răng ảnh hưởng đến việc nhai, nói và hoạt động của khớp hàm. Hàm cũng giữ và hỗ trợ các mô mềm, như cơ, môi và lưỡi. Và tất nhiên, hàm và răng là yếu tố tạo nên hình dáng và diện mạo của khuôn mặt.

Xương hàm hẹp thường biểu hiện bằng tình trạng răng chen chúc hay cung hàm hình chữ V. Hàm hẹp thường xảy ra ở hàm trên nhiều hơn so với hàm dưới.

Trong chỉnh nha, các vấn đề về chen chúc phức tạp thường được giải quyết bằng cách nhổ răng. Các răng còn lại sau đó sẽ được dàn đều và đóng khoảng. Tuy điều này dễ dàng làm cho các răng còn lại sắp xếp thẳng hàng nhưng lại làm trầm trọng thêm nguyên nhân sâu xa của tình trạng răng chen chúc. Những chiếc hàm vốn đã quá nhỏ nay đã nhỏ hơn. Điều này có thể ảnh hưởng to lớn đến thẩm mỹ khuôn mặt, cũng như chức năng của thái dương hàm và đường thở.

☛ Đọc thêm: Niềng răng thường nhổ răng nào, nhổ mấy răng?

Vì vậy, với chỉnh nha lúc này, việc tập trung điều trị để tăng trưởng xương, mở rộng cung hàm bằng kỹ thuật nong hàm sẽ là biện pháp tối ưu để những người niềng răng có một khuôn răng đẹp, tròn đầy sau khi chỉnh nha.

Khi nào niềng răng có chỉ định nong hàm?

Để biết chính xác một ca niềng có cần nong hàm hay không, bác sĩ sẽ dựa trên mẫu hàm thạch cao của người niềng răng và hình ảnh X-quang Posterior Anterior.

Trên mẫu thạch cao nhận thấy:

• Hai hàm bị lệch, méo gây ra hiện tượng sai khớp cắn
• Vòm hàm hẹp, không đủ chỗ cho răng sắp xếp

Trên phim X-Quang, bác sĩ chỉnh nha đo đạc các chỉ số để rút ra nguyên nhân hẹp hàm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ phân tích trên mẫu hàm thạch cao khoảng cách của 2 răng hàm số 6. Nếu khoảng cách này nhỏ hơn 55 – 60mm (với người Việt Nam) thì sẽ được chỉ định nong hàm.

Trong một số trường hợp, vòm hàm không đủ chỗ cho răng di chuyển (mặc dù không được xác định là hàm hẹp) nếu nhổ răng mà vòm hàm quá nhỏ vẫn không thể đủ chỗ để niềng răng thì sẽ thực hiện nong hàm. Nghĩa là kết hợp cả nong hàm và nhổ răng. Nếu chỉ áp dụng nong hàm trong tình huống này thì cần phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm của bác sĩ. Đồng thời, thời gian nong hàm cũng kéo dài hơn để đảm bảo cho toàn bộ vòm hàm được nới rộng đủ độ. Không ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà vẫn có thể đeo niềng 1 cách an toàn.

Đường khớp hàm dưới thường cốt hóa từ rất sớm, trong khi đường khớp hàm trên cốt hóa muộn hơn (trên 20 tuổi), do đó nong hàm thường áp dụng với phần hàm trên.

Phân loại nong hàm

Dựa trên phân tích nói trên, tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng khí cụ nong nhanh (để nong xương) hoặc khí cụ nong chậm (để nong răng):

Khí cụ nong hàm nhanh

Khí cụ nong hàm nhanh áp dụng cho trường hợp hẹp hàm do xương và người niềng răng vẫn nằm trong độ tuổi tăng trưởng xương. Đa phần, khí cụ nong hàm nhanh sẽ phát huy hiệu quả tốt hơn khi niềng răng cho trẻ và thanh thiếu niên vì xương chưa cốt hóa hoàn toàn, đường cốt giữa chủ yếu là các dải xơ.

Nếu áp dụng các khí cụ này với những người đã hết tuổi tăng trưởng xương có thể gây tác động xấu đến răng (thậm chí là bật chân răng) vì lực đẩy của khí cụ nong hàm nhanh khá lớn.

Khí cụ nong nhanh tác động lên cả răng và xương ổ răng, cũng như xương hàm để nới rộng cung hàm.

Thời gian nong hàm nhanh thường kéo dài từ 4 – 6 tháng.

Khí cụ nong hàm nhanh chia làm 2 loại:

Hàm RPE (Rapid maxillary expander): Đây là một loại hàm gắn cố định vào trong vòm miệng, có ốc srews ở giữa, cần có 1 khí cụ là 1 que vặn. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân vặn mỗi ngày hoặc mỗi tuần để đạt được hiệu quả nong xương tối ưu.

Hàm MARPE: Đó là hàm nong nhanh khẩu cái hỗ trợ bởi các minivis, với các loại hàm nong này, bác sĩ sẽ đặt 4 minivis phía các khẩu cái và đặt hàm nong tựa lên các minivis. Khi vặn ốc ở giữa hàm nong có tác dụng tách rộng cung hàm. Với loại hàm nong này, ngay cả người dừng tăng trưởng xương vẫn đạt được hiệu quả tách đường khớp giữa, nong rộng khung hàm.

Rapid maxillary expander (RPE): Thiết bị này bao gồm một khung kim loại với ốc vít screws ở giữa. Vít này có thể được điều chỉnh để mở rộng chiều rộng của hàm trên. Có một chút thay đổi về thiết kế nhưng thường được gắn kết cho 2 hoặc 4 răng hàm trên. Đôi khi chúng được gắn vào các chốt neo đặt trong vòm miệng.

Hàm MARPE: Đó là hàm nong nhanh khẩu cái được cố định tại vòm hàm trên bởi 4 minivis. Khi vặn ốc ở giữa hàm nong có tác dụng tách rộng cung hàm. Với loại hàm nong này, ngay cả người dừng tăng trưởng xương vẫn đạt được hiệu quả tách đường khớp giữa, nong rộng khung hàm.

☛ Đọc thêm: Cắm vít minivis có đau không?

Khí cụ nong hàm chậm

Khí cụ nong hàm chậm áp dụng cho trường hợp hẹp hàm cho răng, xương ổ răng. Các khí cụ này có lực tác động nhỏ lên răng và các mô xương xung quanh răng với tốc độ nong rộng cung hàm là 0.5 – 1mm/tuần, (mức độ tuối đa 7-8mm). Thời gian mang khí cụ nong tối thiểu từ 2 – 6 tháng.

Khí cụ nong hàm chậm chia làm 5 loại

Dây cung nong chậm: là dạng dây cung dày, khi kết nối với các mắc cài, nó có tác dụng giãn rộng xương ổ răng hoặc dây cung muligan nong mặt ngoài. Dây cung nong chậm thường áp dụng cho những trường hợp răng chen chúc nhẹ.

Khay chỉnh nha trong suốt Invisalign: trong trường hợp khách hàng chọn phương pháp niềng răng này, thì các khay trong suốt cũng được thiết kế đặc biệt có tích hợp khả năng nong hàm.

Hàm nong Quad helix, Transforce: Là một khung kim loại có kết cấu đơn giản và chốt khóa ở giữa. Do không có tấm nền nhựa chặn giữa nên toàn bộ lực sẽ được tác động lên răng, do vậy tỷ lệ răng bị lung lay hoặc vỡ nứt sẽ cao hơn.

Hàm tháo lắp có ốc nong: được thiết kế gồm có một miếng nhựa acrylic với khớp chốt khóa giãn nở để nong rộng hàm ở giữa bên ngoài là phần hệ thống khung sắt bám vào răng (làm bằng thép không gỉ) để cố định nong hàm. Loại này ít áp dụng với trẻ nhỏ vì sự hợp tác của trẻ không cao nên khó đảm bảo hiệu quả.

Cách sử dụng nong hàm

1/ Với hàm nong chậm, bạn không cần tự thực hiện thao tác chỉnh hàm nong. Việc cần làm là tái khám đúng lịch hẹn, bác sĩ sẽ tự tay tinh chỉnh cho bạn.

2/ Với hàm nong nhanh, bạn sẽ phải tự thực hiện tại nhà dựa theo hướng dẫn của bác sĩ, từ cách quay, số vòng quay, cách sử dụng que vặn như thê nào đều được bác sĩ hướng dẫn chi tiết.

Câu hỏi thường gặp về nong hàm

Nong hàm có đau không?

Thật khó để không nói rằng nong hàm không gây ra chút đau đớn nào. Bởi để điều chỉnh xương hàm và nới rộng khung hàm cần sử dụng lực. Tuy nhiên, kỹ thuật nong hàm không cần phẫu thuật, cũng không gây ra các vết thương hở. Chính vì thế, bạn sẽ chỉ cảm thấy đau nhức trong thời gian đầu. Sau 1 tuần, khi đã quen với thay đổi trong khoang miệng, bạn sẽ không còn cảm thấy đau nữa.

Tuy nhiên đeo khí cụ nong hàm cũng giống như đeo niềng. Bạn sẽ gặp một số phiền toái trong việc ăn uống và vệ sinh răng miệng. Vì thế, nên cân nhắc, theo dõi và xin tư vấn kỹ lưỡng từ bác sĩ để xem nong hàm có thực sự cần thiết trong trường hợp của bạn hay không.

Đương nhiên, nong hàm có đau hay không còn phụ thuộc cả vào tay nghề của bác sĩ phụ trách nữa. Nếu bạn lựa chọn phòng khám cũng như bác sĩ không chất lượng. Quá trình nong hàm hàm khả năng cao sẽ gặp sai sót, khiến bạn cảm thấy đau đớn. Và có thể sẽ để lại các biến chứng nếu không được tháo khi cụ ra kịp thời.

Nong hàm có khiến mặt to hơn không?

Nong hàm khiến cho vòm hàm rộng ra, cấu trúc xương có sự thay đổi, nhưng khác nhau ở từng người tùy thuộc vào mức độ mm nong hàm. Tuy nhiên, mục tiêu của nong hàm là tạo ra một vòm hàm tròn đầy, hài hòa với cấu trúc gương mặt, do đó bạn không cần lo lắng, vì kết quả đạt được cuối cùng không chỉ tăng thẩm mỹ cho cung răng mà còn giúp cho gương mặt đẹp hơn về mặt tổng thể.

Nong hàm có tốn thêm chi phí trong gói niềng răng không?

Nong hàm thường nằm trong chi phí của gói niềng răng, tuy nhiên, nếu như được tính riêng, thông thường bác sĩ chỉnh nha sẽ thông báo cho bạn ở giai đoạn tư vấn hợp đồng.

☛ Tham khảo: Chi phí các gói niềng răng tại nha khoa QT Phú Hòa

Lưu ý khi đeo nong hàm

Khi gắn khí cụ nong hàm, bạn cần nắm một số lưu ý sau đây để đạt được hiệu quả chỉnh nha tốt nhất.

• Sau khi đeo khí cụ nếu tình trạng ê ẩm, đau nhức xảy ra quá lâu. Bạn đã sử dụng thuốc giảm đau và nghe theo lời của bác sĩ mà vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm, thì bạn nên đi phòng khám để kiểm tra lại.
• Tuyệt đối không tự ý dùng tay, hay các dụng cụ nào để nắn chỉnh khí cụ. Nếu có bất cứ thay đổi nào, bạn nên đến phòng khám để theo dõi và điều chỉnh lại ngay.
• Đối với khí cụ nong hàm cần tự chỉnh tại nhà, nên đeo thanh vặn với một sợi dây và cố định vào một ngón tay để tránh cho thanh vặn không bị rơi vào cổ họng.
• Với trẻ nhỏ, nên để cha mẹ hỗ trợ việc điều chỉnh khí cụ nên như áp dụng hình thức nong nhanh tại nhà.
• Cần nhẹ nhàng khi ăn nhai và vệ sinh răng miệng để tránh làm biến dạng khí cụ nong hàm.

Kết luận

Mong rằng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn thế nào kỹ thuật nong hàm trong nha khoa. Nếu bạn đang có ý định niềng răng, hãy đến nha khoa Quốc tế Phú Hòa để thăm khám và nghe tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia đầu ngành nhé! Vui lòng ĐIỀN VÀO FORM hoặc liên hệ tới hotline 096 209 1936 để đặt trước lịch khám.